Luận văn tốt nghiệp
Bán lẻ hàng hoá là hình thức bán hàng trực tiếp cho người tiêu ding hoặc
các tổ choc kinh tế. Có năm hình thức bán lẻ: bán lẻ thu tiền tập trung, bán lẻ thu
tiền trực tiếp, bán lẻ tự phục vụ, bán trả góp và bán hàng tự động.
1.1.3 Nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh:
Để quản lý một cách tốt nhất đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp, không phân biệt doanh nghiệp đó thuộc thành phần nào, loại hình
nào, loại hình sở hữu hay lĩnh vực hoạt động nào đều phải sử dụng đồng thời hàng
loạt các công cụ khác nhau, trong đó kế toán được coi là một công cụ hữu hiệu.Đặc
biệt trong nền kinh tế thị trường,kế toán được sử dụng như một công cụ đắc lực
không thể thiếu đối với mỗi doanh nghiệp cũng như đối với sự quản lý vĩ mô của
nhà nước.chính vì vậy kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cần thực
hiện các nhiệm vụ cơ bản sau:
Ghi chép, phản ánh đầy đủ, kịp thời, chính xác số hiện có và tình hình biến
động của từng loại sản phẩm, hàng hóa về số lượng, chất lượng và giá trị.
- Ghi chép, phản ánh đầy đủ, kịp thời, chính xác doanh thu bán hàng và tình
hình thanh toán của khách hàng.
- Phản ánh chính xác kết quả kinh doanh, tình hình thực hiện nghĩa vụ với
nhà nước và việc phân phối kết quả kinh doanh.
- Cung cấp số liệu cho việc lập báo cáo tài chính định kỳ tiến hành phân tích
hoạt động kinh tế liên quan đến doanh thu và lợi nhuận.
1.2. Nội dung về kế toán bán hàng trong doanh nghiệp thương mại:
1.2.1. Kế toán giá vốn hàng bán:
1.2.1.1 Giá vốn hàng bán và các phương pháp tính giá:
* Giá vốn hàng bán:
Trong quá trình sản xuất,kinh doanh muốn đem lại lợi nhuận tối đa cho
doanh nghiệp thì phải quản lý chặt chẽ vốn kinh doanh, sử dụng hiệu quả nhất
nguồn vốn của doanh nghiệp. Muốn vậy doanh nghiệp phải xác định được một
cách chính xác nhất các khoản chi phí chi ra. Giá vốn hàng bán là một trong những
khoản chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong quá trình sản xuất kinh doanh. Giá vốn
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
hàng bán bao gồm trị giá vốn của sản phẩm, hàng hoá dịch vụ sản xuất bán ra
trong kỳ. Muốn quản lý chặt chẽ và xác định đúng giá vốn thì trước hết doanh
nghiệp phải nắm vững được sự hình thành của giá vốn.
Đối với sản phẩm giá vốn hàng bán là giá thành sản xuất thực tế của sản
phẩm xuất kho hoặc hoàn thành giao bán ngay.
Đối hàng hoá giá vốn hàng bán là trị giá mua thực tế của hàng xuất bán( bao gồm
cả chi phí thu mua hàng hoá phân bổ cho hàng bán ra).
* Các phương pháp tính giá mua hàng xuất bán:
Để xác định giá vốn của hàng hoá xuất kho Doanh Nghiệp áp dụng một trong bốn
phương pháp sau:
- Phương pháp tính giá theo giá thực tế bình quân gia quyền.
- Phương pháp tính giá theo giá nhập trước- xuất trước.
- Phương pháp tính giá theo thực tế nhập sau- xuất trước.
- Phương pháp tính giá theo thực tế đích danh.
Phương pháp tính giá theo thực tế bình quân gia quyền:
Trong Doanh Nghiệp Thương Mại phương pháp này được tính như
Sau:
Trị giá mua thực tế + Trị giá mua thực tế
hàng tồn đầu kỳ hàng nhập trong kỳ
Đơn giá bình quân =
Số lượng hàng + Số lượng hàng
tồn đầu kỳ nhập trong kỳ
Trị giá mua thực tế = Số lượng hàng x Đơn giá
hàng xuất trong kỳ xuất kho bình quân
Phương pháp tính giá theo giá nhập trước- xuất trước(FiFo):
Theo phương pháp này người ta giả định rằng lô hàng nào nhập trước sẽ
được ưu tiên xuất trước. Trị giá thực tế của hàng xuất kho sẽ được tính đúng theo
trị giá của hàng nhập kho của những lô hàng ưu tiên xuất trước đó.
Phương pháp tính giá theo giá thực tế nhập sau- xuất trước( LiFo):
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
Theo phương pháp này người ta giả định rằng lô hàng nào nhập sau cùng sẽ
được ưu tiên xuất trước. Trước hết phải xác định được đơn giá thực tế của từng lần
nhập kho và giả thiết hàng nào nhập sau thì xuất trước. Sau đó căn cứ vào số lượng
xuất kho để tính ra giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc: tính theo đơn giá thực tế
của lần nhập sau cùng.
Phương pháp tính theo giá thực tế đích danh:
Với phương pháp này trị giá thực tế của hàng xuất kho được tính đúng theo
trị giá nhập kho của lô hàng được xuất kho đó( xuất vào lô hàng nào tính theo giá
của lô hàng đó).
1.2.1.2 Kế toán giá vốn hàng bán:
*Tài Khoản sử dụng: TK 632 :” Giá vốn hàng bán”
Kết cấu của TK632:
Bên nợ:
- Phản ánh giá vốn của sản phẩm hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ trong kỳ.
-Phản ánh chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công vượt trên mức bình
thường và chi phí sản xuất chung cố định không phân bổ không được tính vào trị
giá hàng tồn kho mà phải tính vào giá vốn của hàng bán của kỳ kế toán.
- Phản ánh khoản hao hụt mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ phần bồi
thường do trách nhiệm cá nhân gây ra.
- Phản ánh chi phí xây dựng, tự chế tạo TSCĐ vượt trên mức bình thường
không được tính vào nguyên giá TSCĐ hữu hình tự xây dựng tự chế.
- Phản ánh các khoản chênh lệch giữa số dự phòng giảm giá hàng tồn kho
phải lập năm nay lớn hơn khoản đã dự phòng năm trước.
Bên có:
- Phản ánh khoản hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cuối năm tài
chính(31/12)( khoản chênh lệch giữa số phải thu dự phòng năm nay nhỏ hơn khoản
đã lập dự phòng năm trước).
- Kết chuyển giá vốn của sản phẩm hàng hoá dịch vụ đã tiêu thụ trong kỳ
sang TK911” Xác định kết quả kinh doanh”
TK632” Giá vốn hàng bán “ không có số dư cuối kỳ.
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
*Phương pháp kế toán:
- Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp bán buôn qua kho theo hình
thức bán hàng trực tiếp:
* Khi xuất hàng hoá giao cho bên mua, đại diện bên mua ký nhận đầy đủ hàng
hoá và thanh toán tiền hàng kế toán ghi nhận trị giá mua thực tế của hàng xuất bán
là:
Nợ TK 632- trị giá mua thực tế của hàng hoá
Có TK 156(1561)- Trị giá mua thực tế của hàng bán
* Khi phát sinh hàng hoá bị trả lại, kế toán phản ánh trị giá mua thực tế của
hàng hoá bị trả lại là:
Nợ TK 156(1)- Nhập kho hàng hoá
Nợ TK 157- đang gửi tại kho người mua
Có TK 632- ghi giảm giá vốn hàng bán cho bị trả lại
- Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp bán buôn qua kho theo hình
thức chuyển thẳng:
* Khi xuất hàng chuyển cho bên mua, căn cứ vào phiếu xuất kho kiêm vận
chuyển nội bộ, kế toán ghi nhậ trị giá mua thực tế của hàng gửi bán được khách
hàng chấp nhận:
Nợ TK 632- Trị giá mua thực tế của hàng bán
Có TK 157- Trị giá mua thực tế của hàng bán được chấp nhận
*Trường hợp hàng hoá chuyển bán và xác định là tiêu thụ phát sinh thiếu, tổn
thất chưa rõ nguyên nhân kế toán ghi nhận trị giá mua của hàng thiếu hụt:
Nợ TK 138(1)- Trị giá hàng thiếu hụt chờ xử lý
Có TK 632- kết chuyển trị giá mua hàng thiếu hụt
- Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp bán buôn vận chuyển thẳng
theo hình thức giao hàng trực tiếp :
Căn cứ và hoá đơn giá trị gia tăng do bên bán chuyển giao kế toán tổng hợp giá
thanh toán của hàng mua chuyển thẳng:
Nợ TK 632- Trị giá mua thực tế của hàng mua chuyển thẳng
Nợ TK 133(1)- Thuế GTGT được khấu trừ
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
Có TK 111,112- Tổng giá thanh toán của hàng mua chuyển thẳng
* Sơ đồ kế toán giá vốn hàng bán được phản ánh ở (phụ lục số 01)
1.2.2. Kế toán Doanh thu bán hàng:
1.2.2.1. Khái niệm doanh thu và phương pháp xác định doanh thu bán hàng:
*Khái niệm:
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế Doanh Nghiệp thu được trong kỳ
kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của Doanh
nghiệp làm tăng vốn chủ sở hữu.
Trong doanh nghiệp tuỳ thuộc vào lĩnh vực kinh doanh mà doanh thu được
chia thành:
- Doanh thu bán hàng
- Doanh thu cung cấp dịch vụ
- Doanh thu từ hoạt động tài chính
*Phương pháp xác định doanh thu bán hàng:
Căn cứ vào phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (GTGT) mà doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ được xác định cụ thể như sau:
- Đối với hàng hoá dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương
pháp khấu trừ thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán chưa có thuế
GTGT.
- Đối với hàng hoá dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT hoặc chịu
thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế GTGT).
- Đối với hàng hoá dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, hoặc
thuế xuất khẩu thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán
bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu.
Trong doanh nghiệp thương mại doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ thường
được thực hiện cho riêng từng loại đó là:
- Doanh thu bán sản phẩm hàng hoá (DTBH).
- Doanh thu cung cấp dịch vụ (DTCCDV).
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
DTBH và CCDV = Khối lượng hàng x Giá bán
hoá tiêu thụ đơn vị
Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ là số chênh lệch giữa tổng
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ với các khoản giảm trừ.
DTT về BH và CCDV = DTBH và CCDV - Các khoản giảm trừ DT
1.2.2.2. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ:
*Các chứng từ và Tài Khoản sử dụng:
Các chứng từ sử dụng:
- Hoá đơn GTGT
- Hoá đơn bán hàng
- Bản thanh toán hàng đại lý, ký gửi
- Thẻ quầy hàng
- Các chứng từ thanh toán: Phiếu thu, séc, chuyển khoản giấy báo có bản
sao kê khai của Ngân Hàng.
- Tờ khai thuế GTGT kèm bảng kê khai hoá đơn chứng từ hàng hoá dịch vụ
bán ra.
- Các chứng từ kế toán liên quan khác.
Tài Khoản sử dụng:
TK511” Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ”
Bên nợ:
- Thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu và thuế GTGT pải nộp theo
phương pháp trực tiếp tính trên Doanh thu bán hàng thực tế trong kỳ.
- Các khoản ghi giảm Doanh thu bán hàng( chiết khấu thương mại, giảm giá,
hàng bán bị trả lại)
- Kết chuyển Doanh thu bán hàng thuần sang TK911” xác định kết quả”
TK511 không có số dư đầu kỳ.
TK511 có 4 TK cấp 2 sau:
- TK5111- Doanh thu bán hàng hoá
- TK5112- Doanh thu bán thành phẩm
- TK5113- Doanh thu cung cấp dịch vụ
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
- TK5114- Doanh thu trợ cấp trợ giá
- TK5117- Doanh thu kinh doanh bất động sản
TK512” Doanh thu bán hàng nội bộ”
TK512 có 3 TK cấp 2 sau:
- TK5121- Doanh thu bán hàng hoá
- TK5122- Doanh thu bán thành phẩm
- TK5123- Doanh thu cung cấp dịch vụ
Ngoài ra còn các TK liên quan như:
- TK3331(33311)- Thuế GTGT đầu ra
- TK3387- Doanh thu chư thực hiện
- TK111,112,131,334,431
* Phương pháp kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ:
- Kế toán doanh thu theo phương pháp bán buôn qua kho theo hình thức giao
hàng trực tiếp .
* Khi xuất hàng hoá giao cho bên mua, kế toá ghi nhậ doanh thu:
Nợ TK 111,112- Tổng giá thanh toán
Nợ TK 511- Doanh thu bán hàng chưa thuế
Có TK 333(1)- Thuế GTGT phải nộp
* Cuối kỳ kinh doanh kết chuyển chiết khấu thương mại:
Nợ TK 511- Ghi giảm doanh thu
Có TK 521- kết chuyển chiết khấu thương mại
* Kết chuyển doanh thu bán hàng bị trả lại:
Nợ TK 511- Ghi giảm Doanh thu
Có TK 531- kết chuyển doanh thu hàng bán bị trả lại
Kế toán doanh thu theo phương pháp bán buôn qua kho theo hình thức chuyển
hàng:
Khi xuất hàng hoá chuyển cho bên mua, căn cứ vào hoá đơn giá trị gia tăng kế toán
ghi nhận doanh thu:
Nợ TK 111,112- Tổng giá thanh toán
Nợ TK 511- Doanh thu bán hàng
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
Có TK 333(1)- Thuế GTGT phải nộp
*Sơ đồ kế toán doanh thu bán hàng được thể hiện ở phụ lục số 02.
1.2.3. Kế toán các khoản giảm trừ Doanh thu:
Tài Khoản sử dụng:
- TK521” chiết khấu thương mại”
Bên nợ: Số chiết khấu thương mại đã chấp nhận thanh toán cho khách hàng
Bên có: Kết chuyển toàn bộ số chiết khấu thương mại sang TK511
Tài Khoản 521 không có số dư cuối kỳ.
TK521 có 3 TK cấp 2:
TK5211: chiết khấu hàng hoá
TK5212: chiết khấu thành phẩm
TK5213: chiết khấu dịch vụ
- TK531” hàng bán bị trả lại”
Bên nợ: Trị giá của hàng bán bị trả lại, đã trả lại tiền cho người mua hoặc trừ vào
nợ phải thu của khách hàng về số sản phẩm hàng hoá dịch vụ đã bán ra.
Bên có: Kết chuyển trị giá hàng bán bị trả lại sang TK511 hoặc TK512
TK531 không có số dư cuối kỳ.
Phương pháp kế toán các khoản giảm trừ doanh thu:
- Chiết khấu thương mại phát sinh trong kỳ kế toán:
Nợ TK 521- Chiết khấu thương mại
Nợ TK 3331- Thuế GTGT
Có TK 111,112, 131
Cuối kỳ kết chuyển số tiền chiết khấu thương mại sang doanh thu:
Nợ TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 521- Chiết khấu thươnưg mại
- Kế toán hàng bán bị trả lại:
Thanh toán với người mua về số hàng bán bị trả lại:
Nếu nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ:
Nợ TK 531- Hàng hoá bị trả lại
Nợ TK 3331( thuế GTGT của hàng bán bị trả lại)
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
Có TK 111,112,131
Nếu nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp:
Nợ TK 531- Hàng bán bị trả lại
Có TK 111,112,131
Cuối kỳ kết chuyển toàn bộ giá trị hàng bán bị trả lại sang doanh thu:
Nợ TK 511,512
Có TK 531
Sơ đồ kế toán các khoản giản trừ DT
Được thể hiện ở (phụ lục số 03)
1.2.4. Kế toán chi phí bán hàng:
Khái niệm về chi phí bán hàng.
Chi phí bán hàng là những khoản chi phí phát sinh có liên quan đến hoạt động
tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá dịch vụ, lao vụ trong kỳ theo quy định của chế độ tài
chính, bao gồm: tiền lương nhân viên bán hàng, chi phí khấu hao tài sản cố định,
chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí quảng cáo, tiếp thị, chi phí bảo hành sản phẩm,
chi phí vật liệu bao bì, dụng cụ…
Tài khoản sử dụng.
TK 641: “ Chi phí bán hàng” dùng để tập hợp và kết chuyển các khoản chi
phí thực tế trong kỳ liên quan đến quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá của doanh
nghiệp
Tài khoản này có 7 tài khoản cấp 2:
1 - TK 641.1: “ Chi phí nhân viên”
2 - TK 641.2: “ Chi phí vật liệu bao bì”
3 - TK 641.3: “ Chi phí dụng cụ, đồ dùng”
4 - TK 641.4: “ Chi phí khấu hao TSCĐ”
5 - TK 641.5: “ Chi phí bảo hành”
6 - TK 641.7: “ Chi phí dịch vụ mua ngoài”
7 - TK 641.8: “ Chi phí bằng tiền khác”
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Luận văn tốt nghiệp
Phương pháp kế toán:
+ Tiền lươngvà các khoản phải trích theo lương của nhân viên bán hàng:
Nợ TK 641- Chi phí bán hàng
Có TK 334- Phải trả công nhân viên
Có TK 338- Phải trả phải nộp khác
+ Chi phí dịch vụ mua ngoài như điện nước, chi phí sử chữa TSCĐ của bộ
phận bán hàng:
Nợ TK 641- Chi phí bán hàng
Nợ TK 133- Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 111,112,331
Cuối kỳ kết chuyển chi phí bán hàng :
Nợ TK 911- Xác định kết quả kinh doanh
Có TK 641- Chi phí bán hàng
Sơ đồ kế toán chi phí bán hàng được thể hiện ở phụ lục số 04
1.2.5 Kế toán chi phí quản lý Doanh Nghiệp:
Khái niệm về chi phí quản lý doanh nghiệp.
Là những khoản chi phí có liên quan chung đến toàn bộ hoạt động của cả
doanh nghiệp mà không tách riêng được cho bất kỳ hoạt động nào. Chi phí quản lý
doanh nghiệp bao gồm: chi phí nhân viên quản lý, chi phí vật liệu, công cụ dụng
cụ, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài và các chi phí bằng tiền
khác.
Tài khoản sử dụng.
TK 642: “ Chi phí quản lý doanh nghiệp”(QLDN) dùng để tập hợp và kết
chuyển các chi phí quản lý kinh doanh, quản lý hành chính và các chi phí khác liên
quan đến hoạt động chung của toàn doanh nghiệp
TK 642 cuối kỳ không có số dư và được chi tiết thành các tiểu khoản:
- TK 642.1: “ Chi phí nhân viên quản lý”
- TK 642.2: “ Chi phí vật liệu quản lý”
- TK 642.3: “ Chi phí đồ dùng văn phòng”
Đặng Thị Vân Anh KT 10-05
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét