Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
V cỏc bin phỏp phi thu quan:
Bin phỏp phi thu quan l bin phỏp s dng hn ngch hoc hn ch nh lng khỏc nh
qun lý hn ngch. Cỏc bin phỏp ny d lm ny sinh t nhng nhiu, tham nhng, lm dng
quyn hn, búp mộo thng mi, gõy khú khn cho doanh nghip, lm cho thng mi thiu lnh
mnh, thiu minh bch, cn tr t do thng mi. Do ú, WTO ch trng cỏc bin phỏp ny s
b buc phi loi b hoc chm dt.
é cú th thc hin c mc tiờu ny, cỏc hip nh ca WTO yờu cu chớnh ph cỏc
nc thnh viờn phi cụng b tht rừ rng, cụng khai ("minh bch") cỏc c ch, chớnh sỏch, bin
phỏp qun lý thng mi ca mỡnh. éng thi, WTO cú c ch giỏm sỏt chớnh sỏch thng mi
ca cỏc nc thnh viờn thụng qua C ch r soỏt chớnh sỏch thng mi.
d). To ra mụi trng cnh tranh ngy cng bỡnh ng hn:
Trờn thc t, WTO tp trung vo thỳc y mc tiờu t do hoỏ thng mi song trong rt
nhiu trng hp, WTO cng cho phộp duy trỡ nhng quy nh v bo h. Do vy, WTO a ra
nguyờn tc ny nhm hn ch tỏc ng tiờu cc ca cỏc bin phỏp cnh tranh khụng bỡnh ng
nh bỏn phỏ giỏ, tr cp hoc cỏc bin phỏp bo h khỏc.
é thc hin c nguyờn tc ny, WTO quy nh trng hp no l cnh tranh bỡnh ng,
trng hp no l khụng bỡnh ng t ú c phộp hay khụng c phộp ỏp dng cỏc bin phỏp
nh tr a, t v, chng bỏn phỏ giỏ
e). Khuyn khớch phỏt trin v ci cỏch kinh t bng cỏch dnh u ói hn cho cỏc nc
kộm phỏt trin nht:
Cỏc nc thnh viờn, trong ú cú cỏc nc ang phỏt trin, tha nhn rng t do hoỏ
thng mi v h thng thng mi a biờn trong khuụn kh ca WTO úng gúp vo s phỏt
trin ca mi quc gia. Song cỏc thnh viờn cng tha nhn rng, cỏc nc ang phỏt trin phi
thi hnh nhng ngha v ca cỏc nc phỏt trin. Núi cỏch khỏc, "sõn chi" ch l mt, "lut chi"
ch l mt, song trỡnh "cu th" thỡ khụng h ngang nhau. Trong khi ú, hin s thnh viờn ca
WTO l cỏc nc ang phỏt trin v cỏc nc ang trong quỏ trỡnh chuyn i nn kinh t chim
hn 3/ 4 s nc thnh viờn ca WTO. Do ú, WTO ó a ra nguyờn tc ny nhm khuyn khớch
phỏt trin v ci cỏch kinh t cỏc nc ang phỏt trin v cỏc nn kinh t chuyn i bng cỏch
dnh cho nhng nc ny nhng iu kin i x c bit v khỏc bit m bo s tham gia
sõu rng hn ca cỏc nc ny vo h thng thng mi a biờn.
é thc hin nguyờn tc ny, WTO dnh cho cỏc nc ang phỏt trin, cỏc nc cú nn
kinh t ang chuyn i nhng linh hot v u ói nht nh trong vic thc hin cỏc hip nh
ca WTO. Chng hn, WTO cho phộp cỏc nc ny mt s quyn v khụng phi thc hin mt s
quyn cng nh mt s ngha v hoc cho phộp cỏc nc ny mt thi gian linh ng hn trong
vic thc hin cỏc hip nh ca WTO, c th l thi gian quỏ thc hin di hn cỏc nc
ny iu chnh chớnh sỏch ca mỡnh. Ngoi ra, WTO cng quyt nh cỏc nc kộm phỏt trin
c hng nhng h tr k thut ngy mt nhiu hn.
4.Quá trình đàm phán gia nhập WTOcủa Việt Nam:
Vit Nam cng nh bt k nc no khỏc mun gia nhp WTO u phi tri qua mt trỡnh
t nht nh; cú chng ch l khỏc nhau v thi gian thc hin trỡnh t.
Thi gian di hay ngn ph thuc vo vic nc xin gia nhp v cỏc thnh viờn khỏc ca
WTO m phỏn vi nhau ra sao, chp nhn nhng nhng b nhau nh th no
Th tc gia nhp WTO bao gm cỏc bc (hoc cỏc giai on):
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
- Np n xin gia nhp;
- ém phỏn gia nhp;
- Kt np.
a. Np n xin gia nhp:
Np n l bc u tiờn v bt buc i vi mt nc xin gia nhp WTO.
éng thi vi vic tham gia Hip hi cỏc nc ụng Nam (ASEAN) vo thỏng 7/1995; l
thnh viờn ng sỏng lp Din n hp tỏc - u (ASEM) vo thỏng 3/1996; tham gia Din n
hp tỏc kinh t Chõu - Thỏi Bỡnh Dng (APEC) vo thỏng 11/1998; Vit Nam ó sm nhn
thc tm quan trng ca vic tham gia vo T chc thng mi th gii (WTO).
1/1//1995, Vit Nam ó np n xin gia nhp WTO. WTO tip nhn n xin gia nhp ca
WTO ca Vit Nam v Vit Nam tr thnh quan sỏt viờn ca t chc ny.
31/1/1995, Nhúm cụng tỏc (ca WTO) v vic Vit Nam gia nhp WTO c thnh lp.
b. ém phỏn gia nhp:
é gia nhp WTO, tt c cỏc thnh viờn xin gia nhp u phi tin hnh cỏc cuc m
phỏn. Núi cỏch khỏc, gia nhp WTO, cỏc nc xin gia nhp phi cam kt a ra nhng ngha
v (cam kt m ca th trng, cam kt tuõn th cỏc hip nh ca WTO) m mỡnh s chp thun
khi tr thnh thnh viờn ca WTO i ly nhng quyn (nhng u ói do cỏc nc thnh viờn
ca WTO dnh cho, c hng li t h thng thng mi a biờn vi cỏc lut chi ca WTO,
c s dng cỏc quy tc gii quyt tranh chp ca WTO ) m WTO em li. é gia nhp WTO,
Vit Nam cng phi thc hin cỏc cuc m phỏn xin gia nhp.
Giai on m phỏn bao gm cỏc bc sau:
- Minh bch hoỏ chớnh sỏch:
Minh bch hoỏ chớnh sỏch l vic chớnh ph nc xin gia nhp phi thụng bỏo, mụ t (phỏc
ho) bc tranh chung v cỏc c ch, chớnh sỏch thng mi, kinh t ca nc mỡnh cú liờn quan
n cỏc hip nh ca WTO. Vic minh bch hoỏ chớnh sỏch c thc hin thụng qua vic Vit
Nam gi bn B vong lc v c ch ngoi thng ca Vit Nam (trỡnh by v h thng chớnh sỏch
thng mi - kinh t ca Vit Nam) ti Nhúm cụng tỏc v vic Vit Nam gia nhp WTO (sau õy
gi l Nhúm cụng tỏc) Nhúm cụng tỏc xem xột. Tt c cỏc thnh viờn u cú th tham gia
Nhúm cụng tỏc ny. Nhúm cụng tỏc l t chc chu trỏch nhim th lý n xin gia nhp.
Trong quỏ trỡnh Nhúm cụng tỏc xem xột, tt c cỏc nc thnh viờn WTO u cú th yờu
cu tr li nhng cõu hi m h quan tõm.
Tớnh n nay, Vit Nam ó tr li khong 2.600 nhúm cõu hi do cỏc thnh viờn WTO a
ra v ó thụng bỏo hng chc ngn trang vn bn cho cỏc thnh viờn WTO v h thng chớnh
sỏch, phỏp lut cú liờn quan n cỏc lnh vc thu, u t, nụng nghip, thng mi hng hoỏ,
thng mi dch v, s hu trớ tu
Theo quy nh ca WTO, khi vic xem xột ca Nhúm cụng tỏc ó cú nhng bc tin ỏng
k, nc xin gia nhp cú th bt u cỏc cuc m phỏn.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
- ém phỏn m ca th trng:
Vic m phỏn c th hin 2 phng din: m phỏn a phng v m phỏn song
phng.
ém phỏn a phng: v mt hỡnh thc chớnh l cỏc cuc hp gia Vit Nam vi Nhúm
cụng tỏc. Cỏc cuc hp ny c tin hnh Geneva, tr s ca WTO. V mt thc cht, õy l
cỏc cuc hp nhm tng kt hoỏ cỏc cam kt ca Vit Nam. Tớnh n 12/2005, Vit Nam ó tin
hnh 10 phiờn m phỏn a phng.
ém phỏn song phng: l m phỏn gia Vit Nam (nc xin gia nhp) vi tng thnh
viờn khỏc nhau ca WTO bi vỡ mi nc thnh viờn cú nhng li ớch thng mi v yờu cu, toan
tớnh khỏc nhau. Nh ó núi trờn, v mt bn cht, khi gia nhp WTO, Vit Nam cú quyn tip
cn th trng ca tt c cỏc thnh viờn WTO, c hng quyn ngang vi cỏc thnh viờn khỏc
ca WTO, trong ú bao gm c vic c hng nhng kt qu m phỏn gia cỏc thnh viờn
khỏc vi nhau, theo nguyờn tc ti hu quc ca WTO. Mc khỏc, Vit Nam cng phi a ra mc
thu sut thp v loi b cỏc hng ro phi thu cỏc thnh viờn khỏc tip cn c th trng
Vit Nam. éng thi, Vit Nam phi cam kt tuõn th cỏc quy nh trong cỏc hip nh ca WTO
liờn quan n vic m ca th trng cho cỏc i tỏc thng mi. Do vy, núi mt cỏch khỏc, cỏc
cuc m phỏn song phng nhm xỏc nh cỏc li ớch m cỏc thnh viờn ca WTO cú th thu
c t vic gia nhp ca mt thnh viờn mi. Khi cỏc cuc m phỏn song phng ny kt thỳc
v Vit Nam tr thnh thnh viờn WTO, cỏc cam kt qua cỏc cuc m phỏn s tr thnh cam kt
ỏp dng cho tt c cỏc thnh viờn WTO. Cú khong 30 i tỏc cú yờu cu m phỏn song phng
vi Vit Nam. Tớnh n 30/10/2005, Vit Nam ó kt thỳc m phỏn vi 21 i tỏc.
Khi bc vo giai on m phỏn, nc xin gia nhp cng bt u a ra Bn cho. Bn
cho l danh mc nhng cam kt v thu quan, v thng mi dch v, u t, s hu trớ
tu ỏp ng yờu cu ca cỏc nc thnh viờn Nhúm cụng tỏc. Bn cho l c s tin hnh
cỏc cuc m phỏn m ca th trng. Sau mt quỏ trỡnh m phỏn, cỏc cam kt, cỏc ngha v
trong Bn cho ny s c sa i. Cui cựng, cỏc cam kt, ngha v a ra trong Bn cho ny
s tr thnh nhng cam kt chớnh thc khi kt thỳc m phỏn.
én nay, sau cỏc phiờn hp vi Nhúm cụng tỏc t 1998 n 2001, Vit Nam ó hon
thnh giai on minh bch hoỏ chớnh sỏch. Bn cho u tiờn ó c Vit Nam gi ti Ban th
ký ca WTO vo thỏng 12/2001. Tớnh n 12/2005, Vit Nam ó a ra Bn cho th t.
c. Kt np:
Theo thụng l, khi Nhúm cụng tỏc ó kt thỳc vic xem xột ch ngoi thng ca nc
xin gia nhp, ng thi cỏc cuc m phỏn a phng, song phng v m ca th trng ó kt
thỳc, Nhúm cụng tỏc s d tho mt Bỏo cỏo gia nhp ca nc xin gia nhp, bao gm mt Ngh
nh th gia nhp v cỏc danh mc ghi cỏc cam kt ca nc xin gia nhp (l tng hp kt qu
ca cỏc tho thun trong cỏc phiờn m phỏn a phng v cỏc cam kt trong cỏc phiờn m
phỏn song phng).
Cỏc vn bn ny s c trỡnh lờn éi hi ng hoc Hi ngh b trng. Ti cuc hp ca
Hi ngh b trng, nu 2/ 3 s thnh viờn ca WTO chp thun, quyt nh v vic gia nhp s
c thụng qua. Sau ú, Ngh nh th gia nhp ca Vit Nam s c c Tng giỏm c WTO
v chớn ph Vit Nam ký v Vit Nam tr thnh thnh viờn ca WTO. 30 ngy sau khi ch tch
nc (hoc quc hi) phờ chun ngh nh th, Vit Nam s chớnh thc tr thnh thnh viờn WTO.
Hin nay, Nhúm cụng tỏc v vic Vit Nam gia nhp WTO ó xem xột k lng d tho sa
i u tiờn ca Bỏo cỏo ca Nhúm cụng tỏc.
é gia nhp c WTO, Vit Nam cn kt thỳc vic m phỏn song phng, m phỏn a
phng, hon thnh Bỏo cỏo gia nhp, bt u bt tay vo d tho Ngh nh th gia nhp.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
II/ Thuận lợi và khó khăn khi việt nam gia nhập wto:
Ngy nay, nu chic xe mỏy ó tr thnh mt vt dng thụng thng ca mi ngi dõn thnh th thỡ
chic tivi cng ó tr thnh mt vt dng bỡnh thng trong mi gia ỡnh nụng thụn Vit Nam. Chỳng ta cú
th thy rừ rng, phn ln khi lng ti sn vt cht, tin nghi trong mi gia ỡnh cng nh mc sng v cỏc
dch v hc hnh, khỏm cha bnh, vn hoỏ, th thao ca ngi dõn ch yu c nõng cao trong khong 10
- 15 nm tr li õy. éú chớnh l nhng thnh tu m quỏ trỡnh m ca, hi nhp nn kinh t Vit Nam vi th
gii em li.
Gia nhp WTO i vi nn kinh t Vit Nam núi chung v cỏc doanh nghip Vit Nam núi riờng l mt
quỏ trỡnh tt yu, khụng t ra vn "vo hay khụng vo" WTO. Vn t ra l vo WTO, doanh nghip
c li gỡ, mt gỡ v lm th no tranh th c li ớch, gim thiu khú khn khi Vit Nam tr thnh thnh
viờn ca WTO?
1.Lợi ích của Việt Nam khi gia nhập WTO:
Thc t cỏc nc trờn th gii v kinh nghim hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam nhng nm qua
cho thy, cõu tr li l c nhiu hn mt.
é d hỡnh dung v nhng li ớch m cỏc doanh nghip c hng khi nn kinh t Vit Nam hi nhp
vo nn kinh t th gii, gia nhp WTO, chỳng ta cú th hỡnh dung v kt qu 10 nm (t 1995 n 2005) ca
vic gia nhp ASEAN v thc hin cỏc cam kt ca Khu vc mu dch t do ASEAN (AFTA) v 4 nm thc thi
Hip nh thng mi Vit Nam - Hoa K.
Sau 10 nm gia nhp ASEAN v thc thi cỏc cam kt ca AFTA, kim ngch xut khu ca Vit Nam
sang cỏc nc ASEAN tng t 1 t USD nm 1995 lờn 2,3 t USD nm 2004; kim ngch nhp khu t 2,3 t
USD lờn 6 t USD sau 10 nm. V quan h u t : cỏc nc ASEAN ó u t vo Vit Nam hn 650 d ỏn vi
tng vn ng ký hn 11 t USD v ó thc hin 5 t USD. Vit Nam ó u t 52 d ỏn vi tng vn ng ký
51 triu USD sang cỏc nc ASEAN, thc hin c gn 7 triu USD. Cú th núi, "sõn chi" ASEAN nh mt sõn
chi cỏc doanh nghip Vit Nam tp dt trc khi vo "sõn chi" ln l WTO.
Sau 4 nm thc thi Hip nh thng mi Vit Nam - Hoa K, t mc xut khu sang th trng Hoa
K t khong 200 triu USD vo nm 1995 v khong 1 t USD vo cui nm 2001 (thi im Hip nh bt
u cú hiu lc), n nm 2004, kim ngch xut khu sang M ó l 5 t USD v n cui nm 2005 l khong
6 t USD. én nay, cỏc nh u t Hoa K ó u t vo Vit Nam 2,6 t USD.
T ú cú th thy, khi gia nhp WTO, kh nng tng trng xut khu, tng trng thu hỳt vn u t
nc ngoi l chc chn.
Bi l, khi gia nhp WTO, doanh nghip Vit Nam s c:
1.1. Mở rộng thị trờng , tăng cờng khả năng tiếp cận cho doanh nghiệp:
Gia nhp WTO, Vit Nam s thc s hi nhp vo nn kinh t th gii vỡ WTO l t chc cú
148 thnh viờn (tớnh n 10/2005) chim trờn 85% tng thng mi hng hoỏ v khong 90%
tng thng mi dch v ton cu. Gia nhp WTO, ngoi vic c s i x bỡnh ng trong
quan h thng mi nh tt c cỏc thnh viờn khỏc ca WTO, Vit Nam cũn c hng nhng
u ói thng mi cho mt nc ang phỏt trin, trỡnh thp. Vi nhng li th do WTO mang
li, Vit Nam s cú iu kin tng cng tip cn th trng ca cỏc nc thnh viờn WTO, m
rng th trng xut khu nhng mt hng Vit Nam cú tim nng, cú li th, v mt khi xut
khu tng trng s to u ra cho sn xut trong nc, mang li s tng trng cho sn xut
trong nc, to thờm nhiu cụng n vic lm.
a. Tng s lng th trng xut khu hng hoỏ cho doanh nghip:
Nh t cỏch thnh viờn ca WTO, doanh nghip Vit Nam cú th xut khu vo ton b 148 nc
thnh viờn ca WTO vi mc thu u ói, thay vỡ ch cú mt s th trng truyn thng (Nga,
éụng u) v mt s th trng mi khai thỏc (M, Nht Bn, EU). Nu nh li rng, giỏ tr xut
khu ca Vit Nam hin chim 1/ 2 giỏ tr tng sn phm quc ni (GDP) thỡ s thy rừ li ớch to
ln ca vic m rng khụng gian thng mi, m rng th trng xut khu cho cỏc doanh nghip
Vit Nam. Mt khi quy mụ sn xut hng xut khu phỏt trin lờn n mt mc no ú, nu
khụng gii quyt c bi toỏn u ra, doanh nghip khú lũng phỏt trin, ch cha núi n phỏt
trin bn vng.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
b. Tng s lng hng hoỏ xut khu ra cỏc nc:
Nh thnh qu m phỏn ct gim thu quan v loi b dn cỏc hng ro phi thu quan trong lch s 50 nm
qua ca WTO n nay, doanh nghip Vit Nam s c hng li t vic xut khu vo cỏc th trng cỏc
nc thnh viờn ca WTO vi mc thu ỏnh vo hng nhp khu thp. Nu khụng l thnh viờn WTO, chc
chn doanh nghip Vit Nam khụng th xut khu nhiu hng hoỏ sang cỏc nc ang l thnh viờn WTO. Bi
l, cỏc nc ny trc ht cn u tiờn, hay núi ỳng hn, thc hin quy ch ói ng ti hu quc vi cỏc nc
thnh viờn WTO; cũn trong khi ú h cú th phõn bit i x vi hng hoỏ ca Vit Nam th hin qua vic h
cú th ỏnh thu cao vo hng hoỏ xut khu ca Vit Nam hoc s dng cỏc bin phỏp phi thu quan
ngn tr hng hoỏ ca Vit Nam. Do vy, nu c hng mc thu sut nhp khu thp, s to iu kin cho
hng hoỏ ca doanh nghip Vit Nam cú mc giỏ cnh tranh c vi hng hoỏ tng t ca cỏc nc khỏc. Vỡ
th, cú th khng nh, ng thi vi vic m rng khụng gian thng mi, m rng th trng xut khu, mc
thu nhp khu thp cng s giỳp doanh nghip cú c hi thỳc y s xõm nhp hng hoỏ ca mỡnh vo th
trng cỏc nc thnh viờn WTO.
Ngoi ra, doanh nghip Vit Nam cú th tn dng c hi t nhng quy nh ca WTO v u ói cho cỏc nc
ang phỏt trin tng lng xut khu, chng hn, cỏc mt hng s ch khi xut khu sang cỏc nc phỏt
trin s c hng mc thu ỏnh vo hng nhp khu thp, hoc khụng cú thu, hoc hng ch ca h
thng u ói thu quan ph cp (GSP) Khi tham gia WTO, doanh nghip Vit Nam cng c hng li t
quy ch min tr quy nh cm tr cp xut khu i vi cỏc nc ang phỏt trin cú thu nhp di 1.000
USD/ngi/nm.
c. To c hi sn xut v xut khu cho cỏc doanh nghip thuc cỏc ngnh m Vit Nam cú u
th cnh tranh:
Doanh nghip Vit Nam c hng c hi ny t hai bỡnh din:
+ Mt l do nhng quy nh ca WTO.
+ Hai l do u th cnh tranh v giỏ c, chi phớ em li.
- éi vi nhng c hi do quy nh ca WTO em li:
éi vi hng nụng sn:
V
n l mt hng xut khu ch lc ca cỏc nc ang phỏt trin, ni m cụng nghip ch bin
cha phỏt trin, trỡnh ch bin thp. nhng nc ny, t trng hng nụng sn xut khu cũn
chim mc cao, do ú, nu b ỏnh thu cao, s lng xut khu s khụng c nhiu, chc
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
chn nh hng n tng sn lng xut khu, lm gim doanh thu xut khu. Nhng khi vo
WTO, cỏc nc ang phỏt trin, trong ú cú Vit Nam, s c hng nhng thnh qu nh
nhng vũng m phỏn a phng trc ú ca WTO v nụng nghip. Chng hn, ti Vũng m
phỏn Doha, cỏc nc thnh viờn WTO cam kt m phỏn ton din v tt c vn ca Hip nh
nụng nghip, bao gm vic tng cng tip cn th trng (m rng hn ngch thu quan v
gim leo thang thu quan i vi sn phm ch bin), gim v loi b mi dng tr cp xut
khu, gim ỏng k h tr trong nc. Tuy nhiờn, WTO cng quy nh : cỏc nc ang phỏt trin
khụng phi a ra cỏc cam kt v gim tr cp xut khu (cỏc nc cụng nghip phỏt trin phi
ct gim 36% ngun ngõn sỏch dnh cho tr cp xut khu nụng phm trong vũng 6 nm, cỏc
nc ang phỏt trin núi chung phi ct gim 24% trong vũng 10 nm). Vit Nam cng khụng
phi ct gim h tr trong nc i vi nụng dõn (cỏc nc cụng nghip phỏt trin phi ct gim
20% mc h tr trong nc trong thi gian 6 nm, cỏc nc ang phỏt trin khỏc l 13,3% trong
vũng 10 nm). Theo Hip nh nụng nghip, cỏc hn ch v s lng trong ú cú go, nụng sn
khỏc s c chuyn thnh thu quan v ct gim dn. Do ú, nu tr thnh thnh viờn WTO,
Vit Nam s cú kh nng m rng xut khu go v cỏc mt hng nụng sn khỏc sang cỏc th
trng mi. Mt khỏc, cỏc sn phm nụng sn xut khu ca cỏc nc khụng phi l thnh viờn
s phi chu thu sut cao do vic thu quan hoỏ ca cỏc nc thnh viờn.
éi vi hng dt may:
Vit Nam cng s c hng li t c ch mi ca WTO. Ti Vũng m phỏn Uruguay, Hip nh
v hng dt - may c ký kt, thay th cho Hip nh a si. Thc cht ca Hip nh a si l
cỏc nc phỏt trin, nht l M v EU t ra c ch hn ngch nhm bo h cụng nghip trong
nc, theo ú, hng xut khu ca cỏc nc ang phỏt trin vo cỏc nc ny phi chu 15 -
30% thu sut, c bit l phi chu hn ngch xut khu. Hip nh dt may ó quy nh rừ
chng trỡnh nht th hoỏ cỏc sn phm dt may vo h thng thng mi a biờn. Khi cỏc sn
phm ó c nht th hoỏ thỡ khụng phi chu s hn ch v s lng na. Do ú, khi tr thnh
thnh viờn ca WTO, hng dt may ca Vit Nam s khụng phi chu hn ngch hoc c hng
s ni lng cỏc hn ch v s lng i vi cỏc sn phm cũn hn ngch. T 1/1/2005, trong
khuụn kh WTO, ó bói b ton b hn ngch i vi nhp khu hng dt may t cỏc nc thnh
viờn WTO. Theo s liu ca WTO, ngnh dt may cú tng doanh thu trung bỡnh hng nm khong
350 t USD.
- éi vi nhng c hi do u th cnh tranh v giỏ c, chi phớ em li:
Khi tham gia vo WTO, doanh nghip Vit Nam s tham gia vo s phõn cụng lao ng, sn xut
trong mt th trng mang tớnh ton cu. Doanh nghip Vit Nam s cú u th do giỏ c r, chi
phớ thp (do lng nhõn cụng thp). Chng hn, doanh nghip Vit Nam s cú nhiu u th v
cỏc mt hng s dng tay ngh truyn thng, s dng lao ng r (vớ d lao ng nụng nhn, lao
ng hc vn thp nờn lng cụng nhõn thp), nguyờn liu sn cú trong nc nh hng mõy tre,
th cụng m ngh, g ; hoc cỏc mt hng tn dng c u ói ca thiờn nhiờn (mt nc,
bin, sụng, h, ao, m nuụi thu hi sn ); khớ hu nhit i cho phộp trng c nhng loi
cõy c phờ, ht tiờu, cao su, thanh long, da ; hoc cỏc mt hng mang tớnh truyn thng, l
c sn ca a phng, vựng min (ph, m tụm, nc chm, gia v, khụ mc, khụ cỏ ). Mt s
mt hng tuy s dng nguyờn liu nhp khu nh dt may, da giy song cng cú th tn dng
u th chi phớ lao ng r, tin lng thp. éng thi, õy cng l nhng mt hng m n nay
nhiu nc phỏt trin khụng tp trung sn xut na
1.2. Nâng cao vị thế trong quan hệ thơng mại quốc tế và bình đẳng trong quan hệ giải quyết tranh
chấp thơng mại quốc tế:
a. Tip cn bỡnh ng vo th trng cỏc nc thnh viờn:
Cỏc doanh nghip Vit Nam c hng cỏc quy nh ch dnh cho thnh viờn ca WTO,
qua ú hng hoỏ ca cỏc doanh nghip Vit Nam c tip cn bỡnh ng vo cỏc th trng ca
148 thnh viờn WTO m khụng b chốn ộp, i x khụng bỡnh ng nh khi cha l thnh viờn
WTO. éc bit, i vi nhng quy nh ch dnh cho thnh viờn ca WTO, nu Vit Nam l thnh
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
viờn ca WTO, hng hoỏ v dch v ca Vit Nam cng s c i x bỡnh ng trờn th trng
quc t. Vớ d, mt nc khi ó l thnh viờn ca WTO, cú quyn c ỏp dng cỏc bin phỏp
hn ch nh lng i vi hng nhp khu ca nc khỏc cha phi l thnh viờn trong vic thc
hin Hip nh nụng nghip. Trong khi ú, cỏc quy nh ny khụng ỏp dng i vi cỏc nc cha
phi l thnh viờn WTO.
Ngoi ra, mt s cng quc thng mi vn tip tc duy trỡ cỏc bin phỏp phõn bit i
x i vi cỏc nc vi cỏi gi l "thng mi nh nc" hay cỏc nc cú nn kinh t phi th
trng, cỏc nc cú nn kinh t k hoch hoỏ tp trung. Cỏc bin phỏp ny s khụng c ỏp
dng i vi mt nc l thnh viờn WTO.
b. Bo h sn xut trong nc theo cỏc khuụn kh quy nh ca WTO:
Cỏc doanh nghip Vit Nam thụng qua cỏc hip hi ca mỡnh hoc thụng qua c quan qun lý nh
nc v thng mi (Cc qun lý cnh tranh ) kin ngh Chớnh ph ỏp dng cỏc bin phỏp
bo v sn xut trong nc. Chng hn, vi t cỏch l thnh viờn WTO, doanh nghip cú th kin
ngh Chớnh ph tin hnh iu tra v mc gõy phng hi ca hng nhp khu thc hin ỏp
dng thu i khỏng hoc chng bỏn phỏ giỏ theo quy nh ca Hip nh v chng bỏn phỏ giỏ
v thu i khỏng; thc hin iu tra ỏp dng thu chng tr cp hng hoỏ nhp khu vo
Vit Nam; ỏp dng cỏc bin phỏp t v trong trng hp nhp khu hng hoỏ nc ngoi vo
Vit Nam quỏ mc, gõy thit hi nghiờm trng cho sn xut trong nc
c. S dng h thng gii quyt tranh chp cụng bng v hiu qu ca WTO gii quyt tranh chp
trong thng mi, trỏnh b cỏc nc ln chốn ộp khi xay ra tranh chp thng mi quc t:
Doanh nghip Vit Nam cú th tip cn, s dng h thng gii quyt tranh chp cụng bng
v hiu qu ca WTO gii quyt tranh chp trong thng mi, trỏnh b cỏc nc ln chốn ộp
khi xy ra tranh chp thng mi quc t. Vớ d, nu trc kia cỏc quy nh ca GATT cũn nhiu
hn ch vi c trng l thiu c ch m bo cho cỏc ngh quyt c thc hin thỡ WTO, c
xem nh mt "Liờn hp quc" trong lnh vc thng mi quc t, m trong ú mi quc gia thnh
viờn u cú mt phiu bu, c ch gii quyt tranh chp ca WTO ó m bo mc tiờu cụng
bng hn, thng nht v chc chn hn; m bo mt quy trỡnh, th tc v thi gian biu cht
ch cho vic gii quyt tranh chp; m bo cú c kt lun ỳng cho tranh chp.
1.3.Hởng lợi từ các chính sách cải cách trong nớc:
a. Nh gia nhp WTO, tham gia vo mt "sõn chi' chung trờn phm vi ton cu, WTO mang li
mt c hi ton din v th trng hng hoỏ, th trng dch v, th trng vn v th trng lao
ng. Vi mt khụng gian kinh t mi rng ln hn rt nhiu, vi h thng c ch chớnh sỏch, lut
phỏp minh bch, cú th tiờn liu c, thụng qua s phõn cụng lao ng ton cu, vic gia nhp
WTO hay núi rng hn l tham gia vo quỏ trỡnh ton cu hoỏ s giỳp Vit Nam thỳc y cỏc ci
cỏch kinh t trong nc, lm sõu sc hn cỏc thnh qu ca ci cỏch.
b. Nh vic Vit Nam tham gia vo WTO, thc thi chớnh sỏch m ca th trng, t do hoỏ
thng mi, nn kinh t trong nc s phi ci cỏch, m ca, tỏi c cu. Nn hnh chớnh s c
ci cỏch nhm ỏp ng cỏc yờu cu cụng khai, minh bch, d d oỏn ca "lut chi quc t", b
mỏy qun lý hnh chớnh nh nc s tr nờn gn dõn hn, tr thnh mt nn hnh chớnh phc v
dõn, phc v doanh nghip, lm cho mụi trng kinh doanh thụng thoỏng, to thun li ti a
cho doanh nghip, ng thi gim thiu cỏc chi phớ tn kộm ca doanh nghip trong quỏ trỡnh gia
nhp, tip cn v tham gia th trng.
c. Mt khi cỏc cam kt khi gia nhp WTO c thc hin, mt mt quỏ trỡnh m ca, t do hoỏ,
thun li hoỏ thng mi, u t minh bch hoỏ chớnh sỏch s dn ỏp ng yờu cu ca lut
chi quc t, mt khỏc to iu kin cho chỳng ta b sung nhng ngun lc m trong nc cũn
thiu, cũn yu nh vn, cụng ngh, k nng qun lý. Cỏc nh sn xut, kinh doanh trong nc s
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
c t trong mụi trng cnh tranh, nng ng hn; tip cn vi cụng ngh, trỡnh , cht
lng quc t.
Kt qu l cỏc nhõn t núi trờn s to ra ng lc quan trng gii phúng sc sn xut
trong nc, thỳc y vic s dng hiu qu, hp lý cỏc ngun tim nng sn cú ca chỳng ta nh
ti nguyờn, lao ng, nõng cao sc cnh tranh ca nn kinh t. Mike Moore, Cu Tng giỏm c
WTO (trong chuyn thm Vit Nam 11/4/2005) ó tng núi: WTO s to ra mụi trng kinh
doanh minh bch hn, d tiờn oỏn hn v hn ch tham nhng cho bn thõn cỏc nc thnh
viờn. Kinh nghim 50 nm qua ó chng minh rng nhng nc cú mc sng cao nht l nhng
quc gia theo ui chớnh sỏch t do hoỏ thng mi. Mụi trng kinh doanh lnh mnh s to ra
nhng doanh nhõn sn sng i mt vi cnh tranh ch khụng phi kim li t s tr giỳp ca
chớnh ph hay li dng nhng hn ch, bo h ca nh nc.
1.4.Tăng thu hút vốn đầu t nớc ngoài:
a. V khớa cnh th trng:
Khi tham gia vo h thng phõn cụng lao ng ton cu, tham gia vo th trng ton cu
rng ln, Vit Nam tr thnh a im hp dn cỏc nh u t nc ngoi mun tn dng c hi
u t vo cỏc ngnh, lnh vc to ra hng hoỏ xut khu hoc phc v cỏc nh xut khu.
éng thi, khi cỏc nh u t nc ngoi vo Vit Nam, s to ra th trng tiờu th hng hoỏ
ca cỏc doanh nghip trong nc sn xut ra (m cỏc doanh nghip cú vn u t nc ngoi
mua lm nguyờn liu ca h); to ra th trng lm thuờ, nhn gia cụng, ch tỏc, cung cp
linh kin, cung cp lao ng cho cỏc doanh nghip cú vn u t nc ngoi, to vic lm cho cỏc
doanh nghip trong nc.
b. V khớa cnh phỏp lý:
Khi tham gia hi nhp kinh t quc t núi chung v tham gia WTO núi riờng, thc cht Vit
Nam ó chp nhn thc hin cỏc cam kt quc t v m ca th trng, thc hin thun li hoỏ,
t do hoỏ thng mi v u t gia cỏc quc gia. Vic thc hin cỏc cam kt ny cng ng
ngha vi vic Vit Nam (hoc bt c mt quc gia no mun gia nhp WTO) cn phi cú mt h
thng lut phỏp minh bch, phự hp vi thụng l ca WTO, bao gm c v thng mi hng hoỏ,
thng mi dch v, u t v s hu trớ tu. H thng lut phỏp v h thng c ch chớnh sỏch
minh bch, tiờn liu c s lm tng tớnh hp dn ca mụi trng u t, mụi trng kinh doanh
ca Vit Nam, lm cho nh u t yờn tõm hn khi tin hnh u t, kinh doanh Vit Nam.
1.5.Tiếp thu công nghệ , kỹ năng quản lý ,quản trị kinh doanh , tiếp thị , xây dựng thơng hiệu của
nớc ngoài:
a. Khi tham gia WTO, tham gia th trng ton cu, cỏc lung vn u t khoa hc cụng ngh,
ngun nhõn lc trong nc cú c hi giao lu, tham gia vo s phõn cụng lao ng ton cu.
Trong s giao lu v phõn cụng, phõn cụng li mang tớnh th trng nh vy, tt yu th trng
trong nc c tip nhn nhng yu t tiờn tin, vt tri v khoa hc cụng ngh, khoa hc
qun lý, tip th, ng thi ngun nhõn lc trong nc c o to, c c xỏt, hc hi tip
thu nhng thnh qu, tinh hoa ca cỏc nn kinh t phỏt trin hn.
b. Trc tip hn, thụng qua quỏ trỡnh u t ca cỏc nh u t nc ngoi (khi h em theo
vn, em theo bớ quyt, cụng ngh sn xut mi, phng thc t chc cỏc kờnh phõn phi, tip
th, cỏch thc xõy dng thng hiu, qung bỏ nhón hiu hng hoỏ, sn phm vo Vit Nam),
cỏc doanh nghip trong nc núi chung v i ng lónh o, qun lý, nhõn viờn núi riờng cú th
hc hi, rỳt ta, mụ phng cỏc cụng ngh sn xut, dch v ca nc ngoi; ng thi rốn luyn,
hc hi c k nng, k xo, bớ quyt v qun tr doanh nghip, v tip th, xõy dng v qung
bỏ thng hiu
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
2.Khó khăn đối với doanh nghiệp Việt Nam khi gia nhập WTO:
2.1.Nguy cơ mất thị phần , mất thị trờng:
Vic gia nhp WTO khụng ch em li thun li, c hi cho cỏc doanh nghip Vit Nam m
cũn a li nhng thỏch thc, khú khn rt ln i vi cỏc doanh nghip. Nhng c hi, nhng
iu kin cú th em li thun li cho cỏc doanh nghip Vit Nam thỡ ngc li cng cú th em
li nhng c hi, iu kin cho cỏc doanh nghip nc ngoi, t ú to ra nhng khú khn, thỏch
thc i vi cỏc doanh nghip Vit Nam. C th:
Th nht, khi Vit Nam gia nhp WTO, doanh nghip Vit Nam cú c hi thỳc y bỏn
hng, tng doanh s xut khu vo th trng cỏc nc thnh viờn WTO: nh t cỏch thnh viờn
ca WTO, th trng xut khu c m rng, khụng gian thng mi c m rng. Ngc li,
khi Vit Nam gia nhp WTO, ng nhiờn cỏc thnh viờn WTO cng cú thờm mt th trng mi
v cỏc thnh viờn ny cng cú c hi thỳc y bỏn hng, xut khu hng hoỏ ca h vo Vit
Nam.
Th hai, khi gia nhp WTO, vic u tiờn Vit Nam (cng nh bt k quc gia hay vựng
lónh th no mun gia nhp WTO) phi lm chớnh l m phỏn vi cỏc thnh viờn ca WTO v ct
gim thu quan, loi b cỏc hng ro phi thu quan nhm to iu kin cho hng hoỏ ca cỏc
thnh viờn WTO thõm nhp vo. é thc hin cỏc cam kt khi m phỏn gia nhp WTO, hng ro
thu quan phi h thp xung, ng thi cỏc bin phỏp phi thu nh cm nhp, hn ch s lng
nhp khu, quy nh phi cú giy phộp cng khụng c ỏp dng na. Lỳc ny, th trng c
"m ca", doanh nghip nc ngoi c t do tham gia buụn bỏn, cung cp hng hoỏ nh
doanh nghip trong nc m khụng b phõn bit i x. Hng hoỏ t cỏc nc khỏc s vo Vit
Nam d dng. Trong bi cnh ny, cỏc doanh nghip trong nc s lõm vo tỡnh trng b cnh
tranh bi th trng s cú thờm nhiu ngi cung cp hng hoỏ, dch v.
Song iu ỏng núi õy chớnh l nhng nh cung cp hng hoỏ, dch v nc ngoi
thng cú tim lc ti chớnh mnh hn, cú hng hoỏ cht lng tt hn, mu mó p hn, cú
cụng ngh phõn phi, tip th tt hn. Do ú, trong cuc cnh tranh cung cp hng hoỏ, dch
v cho ngi tiờu dựng, doanh nghip nc ngoi cú sc mnh hn s d "thng" c cỏc doanh
nghip trong nc. T ú, nguy c b mt th phn, mt th trng trong nc, "thua" ngay trờn
"sõn nh" l nguy c cú tht. Tỡnh trng ny xy ra sm hay mun, xy ra ph bin hay khụng
tu thuc vo nng lc cnh tranh, chng ca doanh nghip trong nc.
Trong cuc cnh tranh ginh th phn, th trng, d oỏn khu vc dch v s quyt lit
hn. Nguyờn nhõn l hin nhiu lnh vc sn xut m cỏc doanh nghip Vit Nam cú u th nh
dt may, da giy, c khớ nh thỡ cỏc nc cụng nghip phỏt trin khụng tp trung sn xut na,
do ú, h khụng t ra mc tiờu chim lnh v cnh tranh trờn th trng ni a v nhúm sn
phm ny. Mt s sn phm trong lnh vc sn xut nh ụ tụ, gia dng, in in t, in
lnh hin cng ó c sn xut, lp rỏp trong nc ri. Do vy, ớch ngm trong thi gian ti
ca cỏc nh u t nc ngoi mun chim lnh v cnh tranh ginh git th trng ni a chớnh
l cỏc lnh vc dch v m hin nay nh nc cũn nm gi, cha m ca nhiu hoc cỏc lnh vc
dch v cũn nhiu tớnh cht c quyn nh ngõn hng, vin thụng éõy cng l nhng lnh vc
m th trng ni a cũn nhiu tim nng phỏt trin, em li li nhun cao cho cỏc doanh nghip
nc ngoi, ng thi cng l cỏc lnh vc m cỏc doanh nghip nc ngoi cú u th cnh tranh.
Hin nay s úng gúp ca ngnh dch v trong nn kinh t ca cỏc nc trờn th gii núi
chung v cỏc nc thnh viờn WTO ngy cng ln do ú khi tin hnh m phỏn v i n thnh
lp T chc thng mi th gii (WTO) cỏc nc thnh viờn ó dnh s quan tõm rt ln n lnh
vc dch v v kt qu l k t khi WTO c thnh lp, khỏi nim thng mi truyn thng ó
khụng ch cũn bao hm thng mi hng hoỏ m ó chuyn sang bao hm c thng mi dch v
v mt phn liờn quan n u t, s hu trớ tu. T trng úng gúp ca dch v trong GDP
Uganda l 40%, Zambia l 50%, Hn Quc, Barazil l hn 60%, M l 80%. Bỡnh quõn chung
ca th gii l 68%. Vit Nam, tớnh n u nm 2005, t trng dch v trong nn kinh t mi
t 38%.
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Trong s cỏc loi hỡnh dch v theo phõn loi ca WTO (nh dch v ti chớnh - ngõn hng,
dch v vin thụng, dch v phõn phi, dch v kinh doanh (nh dch v k toỏn v kim toỏn;
dch v phỏp lý; dch v mỏy tớnh v cỏc dch v liờn quan ), dch v vn ti ), cỏc ngnh dch
v b tỏc ng mnh nht khi Vit Nam thc hin cỏc cam kt quc t v gia nhp WTO l dch v
ngõn hng, vin thụng, phõn phi
Tỏc ng i vi dch v ngõn hng:
Nguy c v thỏch thc i vi lnh vc dch v ngõn hng Vit Nam khi gia nhp WTO th
hin hai khớa cnh ch yu: Giỏn tip v trc tip.
- Giỏn tip:
Gia nhp WTO ũi hi Vit Nam phi m ca th trng, m ca thng mi hng hoỏ, u
t Quỏ trỡnh ct gim thu, m ca th trng v thc thi cỏc cam kt v i x ti hu quc,
i x quc gia s lm cho cỏc doanh nghip, nht l cỏc tng cụng ty nh nc kinh doanh v
phõn bún, st thộp, ng, giy chu tỏc ng rt mnh. Hin õy cng l nhng khỏch hng
ln ca cỏc ngõn hng, chim t trng ln trong d n tớn dng ca cỏc ngõn hng. Vỡ vy, khi
cỏc khỏch hng ny gp khú khn, thua l, phỏ sn s kộo theo s thua l, phỏ sn ca cỏc ngõn
hng.
- Trc tip:
Thỏch thc trc tip i vi cỏc ngõn hng Vit Nam th hin nhng khớa cnh:
+ Vic m ca th trng theo cỏc quy nh ca WTO lm tng s lng cỏc ngõn hng
nc ngoi hot ng th trng ni a v to ra ỏp lc cnh tranh trc tip v s lng i
th trờn th trng. éc bit, s cnh tranh ca cỏc i th nc ngoi s khỏc vi cỏc i th
trong nc ch: tim lc ti chớnh ca cỏc ngõn hng nc ngoi mnh (vn ln), trỡnh qun
tr kinh doanh ngõn hng bi bn v cao hn hn, trỡnh cụng ngh v dch v tiờn tin hn
nhiu.
Hin nay Vit Nam cú 4 ngõn hng liờn doanh v 27 chi nhỏnh ngõn hng nc ngoi.
Theo l trỡnh cam kt trong Hip nh thng mi Vit Nam - Hoa K, ngay t nm 2006 tr i,
Vit Nam bt u phi g b dn cỏc hn ch v t l tham gia c phn ca cỏc t chc ti chớnh
ca Hoa K (Xem thờm phn tỡm hiu cam kt ca Vit Nam trong Hip nh thng mi Vit
Nam ? Hoa K); theo l trỡnh cam kt trong Hip nh khung v hp tỏc thng mi dch v gia
cỏc nc ASEAN (AFAS), n nm 2008 Vit Nam s phi d b cỏc hn ch v t l tham gia
vn, b cỏc khng ch v giỏ tr giao dch, dch v ca cỏc ngõn hng ASEAN. én nm 2010, cỏc
ngõn hng Hoa K c phộp thnh lp ngõn hng con 100% vn Hoa K Vit Nam, tc l cỏc
ngõn hng M c i x tng t nh cỏc ngõn hng trong nc. éng thi, t nm 2006 tr
i, Vit Nam cng bt u thc hin cỏc cam kt v m ca th trng theo cỏc cam kt khi gia
nhp WTO i vi cỏc thnh viờn WTO. Núi cỏch khỏc, ch trong vũng 5 nm ti, s lng ngõn
hng nc ngoi hot ng ti Vit Nam s tng lờn nhanh chúng. Vic xut hin cỏc ngõn hng
nc ngoi s lm thay i mnh bc tranh th phn th trng tin t.
+ Khi hi nhp, m ca th trng, thc thi cỏc cam kt trong khuụn kh WTO, cỏc ngõn
hng Vit Nam gp nhiu bt li do nhng yu kộm ca bn thõn cỏc ngõn hng: nng lc cnh
tranh ca cỏc ngõn hng Vit Nam thp do kh nng ti chớnh yu kộm, cht lng v hiu qu
kinh doanh kộm, trỡnh qun tr cha chuyờn nghip, cụng ngh lc hu, chng loi dch v,
sn phm nghốo nn, trỡnh v cht lng ngun nhõn lc cũn bt cp so vi yờu cu.
V quy mụ, hin nay cỏc ngõn hng ln nht Vit Nam (l Ngõn hng u t v phỏt trin,
Ngõn hng nụng nghip v phỏt trin nụng thụn, Ngõn hng ngoi thng, Ngõn hng cụng
thng) cú vn tng ng vi mt ngõn hng c trung bỡnh ca khu vc v mt ngõn hng nh
cỏc nc tiờn tin. Mc vn iu l trung bỡnh ca cỏc doanh nghip ngõn hng Vit Nam ny
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét